حدیث بیست ودوم
سخنران: حجت الإسلام والمسلمین شیخ مهدی رفعتی
موضوع سخنرانی: قیامت
بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحيم
در روایت است که روز قیامت هر قدمی که انسان برمیدارد دربارهی چند چیز از او سؤال میکنند و باید پاسخگو باشد. اساساً انسان مسؤول است، یعنی مورد سؤال قرار میگیرد. ما باید دربارهی ریز و درشت اعمالمان پاسخگو باشیم. عمل ما در عالم گم نمیشود، بلکه روزی مجسم خواهد شد و آن را پیش چشم ما میآورند و باید در قبال آن پاسخگو باشیم. روایت میگوید انسان قدم از قدم برنمیدارد، مگر آن که دربارهی چهار چیز از او سؤال کنند.
اول: عَنْ عُمُرِهِ فِيمَا أَفْنَاهُ؛ از او میپرسند عمر خود را در چه راهی سپری کرده است؟ سرمایهی عمر بسیار گرانبهاست. هر لحظه از عمر انسان سرمایهای سخت ارزشمند و برگشتناپذیر است، چون میتواند با آن رضایت خدا را بخرد و بهشت جاودان را به نام خود بزند. اما عمری که میگذرد دیگر از دست رفته است و بنابراین باید از لحظهلحظهاش استفاده کنیم. عمر ما مثل ابری زودگذر است؛ خیلی سریع میگذرد. به همین سبب باید مراقب باشیم از لحظهلحظهاش بهره ببریم.
در روایت داریم که روز قیامت ساعت به ساعت عمر انسان را مقابل چشمش نمایش میدهند: هم ساعتهای حسنات، هم ساعتهای گناه و معصیت، و هم ساعتهای خالی را. ساعتهای خالی یعنی زمانی که انسان بیکار بوده است. حواسمان باشد ساعتهای عمرمان را با چه پر میکنیم؟ چه متاعی میخریم و انبار میکنیم؟ خوشا آنهایی که رضایت خدا، بهشت، قرب الهی و حسنات را میخرند و ذخیره میکنند.
دوم: وَ شَبَابِهِ فِيمَا أَبْلَاه؛ میپرسند با جوانیت چه کردی؟ البته جوانی هم بخشی از عمر است، اما چون بهار عمر است اهمیت بیشتری دارد و به طور خاص دربارهاش میپرسند. هر که به جایی رسیده است در جوانی رسیده است؛ در میدان تحصیل علم، در میدان عبادت و بندگی خدا، در میدان قرب الهی، در میدان تزکیهی نفس و خودسازی و اصلاح نفس، در میدان خدمت به بندگان خدا. اوج همهچیز در بهار عمر آدمی یعنی جوانی است. به همین سبب میپرسند که جوانیت در چه راهی گذشت؟ جوانی نعمت بزرگ خداست؛ دورهی اوج نیرو و نشاط انسان؛ دورهی رهایی از بیماری و گرفتاری و ضعف. بنابراین، باید قدردانش باشیم.
سوم: عَنْ مَالِهِ مِنْ أَيْنَ كَسَبَهُ وَ فِيمَا أَنْفَقَهُ؛ میپرسند اموالت را از چه راهی به دست آوردی و در چه راهی خرج کردی؟ مؤمن دربارهی درآمدش خیلی حساس است. در روایت داریم که مؤمن از لقمهی حرام میترسد و میپرهیزد، چون وقتی اولین لقمهی حرام وارد بدن انسان شود همهی فرشتگان آسمان و زمین نفرینش میکنند. در مقابل، روایت میگوید که روزی حلال دل انسان را نورانی میکند؛ ضیاء القلب من اکل الحلال.
آخرین و البته مهمترین سؤال: وَ عَنْ حُبِّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ؛ دربارهی محبت و ولایت اهل بیت میپرسند؛ کیمیای بزرگ و گنج عظیم و نعمت بی بدیلی که در عالم هستی نظیر ندارد. قرآن میفرماید که ثم لتسئلن یومئذ عن النعیم، دربارهی نعیم از شما میپرسند. به فرمودهی اهل بیت علیهم السلام فرمودند، نعمتی که خدا [در این آیه] از آن یاد میکند نعمت ولایت و محبت اهل بیت علیهم السلام است.
انشاءالله که همه ما محب و موالی خوبی برای اهل بیت علیهم الصلاة والسلام باشیم.
و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.