حدیث هجدهم
سخنران: حجت الإسلام والمسلمین شیخ مهدی رفعتی
موضوع سخنرانی: قرآن
بِسمِ اللهِالرَّحمنِ الرَّحيم
امام علی علیه السلام میفرمایند اسْتَفْتِحُوا بِكِتَابِ اللهِ، فَإِنَّهُ إِمَامٌ مُشْفِقٌ، وَهَادٍ مُرْشِدٌ، وَوَاعِظٌ نَاصِحٌ، وَدَلِيلٌ يُؤَدِّي إِلَى جَنَّةِ اللهِ عَزَّ وجَلَّ.
از كتاب خدا گشايش بخواهيد كه پيشوايى مهربان است و راهنمايى راهدان و پندگويى خيرخواه و راهبرى كه شما را به بهشت خداى بزرگ مىرساند.
ماه مبارک رمضان ماه قرآن و انس با این کتاب زیبای آسمانی است؛ مائده و تحفهای بینظیر که خدای متعال به ما ارزانی داشته است تا با انس به آن مراتب رشد و کمال را طی کنیم.
امیرالمؤمنین علی علیه السلام در سخنی دربارهی قرآن کریم میفرمایند اسْتَفْتِحُوا بِكِتَابِ اللهِ، گشایش گرفتاریهای خود را از قرآن کریم بخواهید. قرآن میتواند بسیاری از گرههای زندگی شما را باز کند. فَإِنَّهُ إِمَامٌ مُشْفِقٌ، به درستی که قرآن راهنما و راهبری بسیار مهربان است و انسان را به فضائل و مکارم و قرب الهی و سعادت جاودانه هدایت و راهنمایی میکند. وَ هَادٍ مُرْشِدٌ، هدایتگری است که در صدد رشد است. واقعاً کدام کتابی در عالم هستی به اندازهی قرآن در صدد رشد و تکامل و پویایی انسان است؟ وَ وَاعِظٌ نَاصِحٌ، موعظهگری خیرخواه است.
قرآن کریم همهی ویژگیهای یک مربی دلسوز را دارد، مشروط به این که انسان با اخلاص و ادب در محضر قرآن زانو بزند، حقایق قرآن را بطلبد و خود را بر قرآن عرضه کند. بهترین شیوهی تدبر و بهره گرفتن از قرآن همین است که انسان در برابر قرآن وجود خود را خالی کند و برای حل معضلات و مشکلات جامعه و خانواده و مسائل رشد شخصی خود از قرآن نظر بخواهد. ببیند قرآن چه دستوری داده است؟ من باید در جامعه چگونه زندگی کنم؟ با خدا چه ارتباطی داشته باشم؟ با خلق خدا چگونه رابطه برقرار کنم؟ همهی اینها در قرآن به زیبایی بیان شدهاند. همهی آنچه که انسان تا روز قیامت نیاز دارد را خدای متعال در این کتاب آسمانی، در آخرین کتاب برای هدایت بشر، بیان فرموده است.
قرآن موعظهگری خیرخواه و دلسوز است. گاهی یک موعظهی قرآن افراد را کاملاً دگرگون میکند و انقلابی در دلها به وجود میآورد. شخصی به محضر پیامبر خدا رسید و گفت اسلام را به من معرفی کنید. پیامبر خدا اسلام را معرفی کردند و زیباییهای اسلام را به او گفتند. گفت اگر میشود قرآن به من یاد دهید، شنیدهام که قرآن بسیار زیباست. پیامبر خدا دست او را در دست مسلمانی گذاشتند و فرمودند که علّمه القران، به او قرآن بیاموز. آن مسلمان سورهی زلزال را به او یاد داد: «بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـنِ الرَّحِيمِ؛ إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا، وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا». آیه آیه خواند تا به آیات پایانی این سورهی کوچک رسید: «فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ، وَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ»، کسی که ذرهای کار خوب کند پاداش آن را میبیند و کسی که ذرهای گناه و معصیت و خطا کند جزای آن را میبیند. آن شخص گفت تو را قسم میدهم به حق این پیامبر که همه به او اعتقاد و باور دارید، آیا واقعا آنچه خواندی از قرآن است؟ گفت بله این سوره را خداوند بر پیامبر ما نازل کرده است، سورهی زلزال. گفت برای من کافی است، کفتنی هذه الآیة. بلند شد و بیرون رفت. آن مسلمان نزد پیامبر آمد و گفت این تازهمسلمان خیلی کمحوصله بود. حتی نگذاشت چند سورهی کوچک به او یاد بدهم. زود بلند شد و رفت. پیامبر فرمودند چطور؟ گفت به این آیه که رسیدیم گفت همین برای من بس است: فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ، کسی که ذرهای خوبی کند خدا مزد و پاداشش را به او میدهد و کسی که ذرهای بدی کند جزای کارش را میبیند. پیامبر خدا که از دلها آگاه بودند فرمودند «جاء أعرابیا و رجع فقیها»، بادیهنشین آمد، ولی عالم و دانشمند و فقیه و دینشناس از اینجا رفت.
قرآن چنین ظرفیتی دارد و یک آیهی کوچکش میتواند چنان انقلابی در باطن افراد به پا کند که از صحرانشین دانشمند و عالم آگاه و دینشناس بسازد. بنابراین، باید با قرآن انس گرفت و این ماه هم ماه انس با قرآن است.
[و در پایان،] وَ دَلِيلٌ يُؤَدِّي إِلَى جَنَّةِ اللهِ عَزَّ وجَلَّ، راهنمایی است که انسان را به بهشت جاودان خدای متعال هدایت میکند.
انشاءالله انس بیشتری با قرآن داشته باشیم، قرآن را به زندگی خود بیاوریم و از آن بیشتر بهره ببریم.