حجت الاسلام والمسلمین فرحزاد

برنامه سمت خدا

موضوع برنامه: سیری در صحیفه سجادیه امام زین العابدین (علیه‌السلام)    - شرح دعای هشتم

كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين فرحزاد

تاريخ پخش: 25-04-97 

بسم الله الرحمن الرحیم، اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.

من بی تو دمی قرار نتوانم کرد *** احسان تو را شمار نتوانم کرد

گر بر تن من زبان شود هر مویی *** یک شکر تو از هزار نتوانم کرد

شریعتی: «الحمدلله رب العالمین» سلام می‌کنم به همه بیننده‌ها و شنونده‌های نازنین‌مان، به سمت خدای امروز خوش آمدید. باز هم میلاد با سعادت کریمه‌ی اهل‌بیت اخت الرضا، حضرت معصومه(س) و دهه کرامت را تبریک می‌گویم. انشاءالله بهترین‌ها نصیب همه شما شود. حاج آقای فرحزاد سلام علیکم. خیلی خوش آمدید.

حاج آقای فرحزاد: عرض سلام دارم خدمت جنابعالی و بینندگان و شنوندگان عزیز، ایام میلاد سر تا سر نور حضرت معصومه(س) و امام هشتم(ع) که پیش روی ماست را تبریک می‌گویم. ما مردم ایران زیر سایه‌ی این برادر و خواهر و فرزندان امام هفتم(ع) هستیم. آغاز دهه کرامت است، انشاءالله این جشن و سرور در دلها فراوان شود و  مردم ما حقیقتاً شاد باشند و مشکلات همه برطرف شود. فصل زیارت و مسافرت است. توفیق زیارت و مسافرت‌های خوب نصیب همه شود  و خیلی به جا هست که روز ولادت حضرت معصومه را روز دختر نام نهادند. البته پسرها هم گلایه نکنند چرا روز پسر نداریم.

شریعتی: انشاءالله به برکت امام رضا و خواهر بزرگوارشان رفع غم و هم و گرفتاری از سرزمین ما بشود و دلهای مردم ما آرام شود. در سفر اخیر به عتبات توفیق داشتیم کنار گنبد سیدالشهداء(ع) برویم. اولین دعایی که بعد از تعجیل در فرج کردم، این بود که مردم ما به آرامشی که حقشان هست برسند و این گرفتاری و معضلات اقتصادی از کشور ما رخت بربندد و به یک ثباتی برسیم. بحث ما با حاج آقای فرحزاد صحیفه سجادیه بود. کلام بسیار نورانی و بی نظیر امام هشتم‌مان، دعای هشتم صحیفه سجادیه را مرور خواهیم کرد و از فرازهای ناب و نورانی آن بهره‌مند خواهیم شد. 

حاج آقای فرحزاد: بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین، اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.

دعای هشتم صحیفه سجادیه 44 مورد هست که امام سجاد(ع) به خدا پناه می‌برند از رذایل اخلاقی و پیشامدهای ناگوار که خیلی خوب است آدم این دعاها را بخواند. در اواسط دعا که بخشی را خواندیم، می‌فرماید: خدایا به تو پناه می‌برم «أَوْ أَنْ نَعْضُدَ ظَالِما» (صحيفه سجاديه/ دعاى 8) اینکه ما در زندگی کمک ظالم و ترویج ظالم بکنیم. این خیلی گناه بزرگی است. آدم همیشه باید طرفدار مظلوم باشد. به تو پناه می‌بریم از اینکه کمک ظالم کنیم «أَوْ نَخْذُلَ مَلْهُوفا» یا اینکه انسان گرفتار را یاری نکنیم. همه انسان‌ها وظیفه دارند به آدم ستمدیده یاری کنند. «أَوْ نَرُومَ مَا لَیْسَ لَنَا بِحَقٍّ» بعضی مواقع انسان خواسته‌هایی دارد که حقش نیست. زیادخواهی است یا می‌خواهد حق دیگران را پایمال کند. خدایا به تو پناه می‌بریم از اینکه ما غصب کنیم چیزی که حق ما نیست. «أَوْ نَقُولَ فِی الْعِلْمِ بِغَیْرِ عِلْمٍ» خدایا به تو پناه می‌بریم در مسائلی که آگاهی نداریم و علم و دانش نداریم ورود کنیم. 

«وَ نَعُوذُ بِکَ أَنْ نَنْطَوِیَ عَلَى غِشِّ أَحَدٍ» خدایا به تو پناه می‌برم از اینکه قدم بگذارم و قصدم خیانت کردن به کسی باشد. از اول صبح قصد آدم دلسوزی، خیرخواهی، کار راه اندازی باشد. قصدش جیب بری و اختلاس و رشوه نباشد. به تو پناه می‌برم که گام بنهم بر خیانت بر کسی. «وَ أَنْ نُعْجِبَ بِأَعْمَالِنَا» به تو پناه می‌برم از اینکه به اعمال خودم مغرور شوم. می‌گویند: یکی از عرفا دعا می‌کرد خدایا همه از گناه به تو پناه می‌برند، من از حسناتم به تو پناه می‌برم. چون شیطان طمعی که در گناه دارد که ما را به جهنم ببرد یا موفق به توبه نکند یا نا امید شویم، بیشتر از طمع به افرادی است که کار خوب می‌کنند یا عبادت می‌کنند که آنها را به غرور و تفاخر و تکبر بیاندازد. کسی که مغرور شد عبادتش را فاسد کرده است. «وَ نَمُدَّ فِی آمَالِنَا» به تو پناه می‌بریم از آرزوهای طول و دراز دنیایی، «وَ نَعُوذُ بِکَ مِنْ سُوءِ السَّرِیرَةِ» خدایا به تو پناه می‌بریم از اینکه باطن ما بد باشد. نیت‌های ما بد باشد. «وَ احْتِقَارِ الصَّغِیرَةِ» گناه را کوچک بشماریم. «وَ أَنْ یَسْتَحْوِذَ عَلَیْنَا الشَّیْطَانُ» به تو پناه می‌بریم که شیطان بر ما غلبه کند. «أَوْ یَنْکُبَنَا الزَّمَانُ» به تو پناه می‌بریم از اینکه زمان ما را به نکبت و درد سر و زحمت بیاندازد. یا سلطان بر ما هجوم بیاورد و حق ما را از بین ببرد. تک تک این دعاها احتیاج به شرح دارد.

اولین پناهندگی امام سجاد(ع) «أَعُوذُ بِكَ‏ مِنْ‏ هَيَجَانِ‏ الْحِرْصِ» (صحیفه سجادیه/ص56) واقعاً اگر مردم حرص و طمع را کنار بگذارند بسیاری از مشکلات خانوادگی و اجتماعی و اقتصادی حل می‌شود. حرص صفت خیلی بدی است. ما آیه‌ای در قرآن داریم که حرص در وجود همه انسان‌ها هست. «إِنَّ الْإِنْسانَ خُلِقَ هَلُوعا» (معارج/19) انسان خلقتش و بافتش سیر شدنی نیست. هلوع کسی است که سیر نمی‌شود. جمال مطلق، کمال مطلق، قدرت مطلق، ثروت مطلق، هرچه می‌دهی می‌گوید: بقیه‌اش کو؟! پس اصل اینکه بشر دنبال چیزهای نامتناهی هست، در وجود همه انسان‌ها هست. منتهی این حس را باید در مسیر صحیح راهنمایی کرد. حرص اصلش چیز خوبی است ولی حرصی خوب است که انسان برای تعلیم و تعلم و برای یادگیری باشد.

یک کسی موقع مردن بود، از کسی مسأله‌ای پرسید. به او گفتند: تو داری جان می‌دهی. این چه سؤالی است؟ گفت: این علم را بیاموزم و یاد بگیرم و بمیرم بهتر از این است که جاهل از دنیا بروم. حدیث داریم دو حریص هستند که سیر نمی‌شوند. یکی حرص به دنیا، یکی حرص به علم و دانش است. آدم برای حکمت و فراگیری علم هرچه حرص بزند خوب است. حضرت امیر جمله خیلی قشنگی دارند. می‌فرمایند: «كُلُّ وِعَاءٍ يَضِيقُ بِمَا جُعِلَ‏ فِيهِ‏ إِلا وِعَاءَ الْعِلْمِ فَإِنَّهُ يَتَّسِعُ بِهِ‏» (نهج‏البلاغه، حكمت 205) یعنی هر ظرفی که چیزی درونش می‌ریزی پر می‌شود. یعنی آن ظرف را پر می‌کند ولی علم و فهم و دانش در هر قلبی وارد می‌شود قلب را بزرگ می‌کند. یعنی هرچه می‌دهی قلب بزرگ می‌شود. حرص چیز بدی نیست منتهی باید در انتخابش چیزهای خوب باشد. حرص به احسان به مردم، حرص به خیر رساندن به مردم، حرص به عشق و محبت، انسان در محبت کردن به بندگان خدا حریص باشد. در محبت کردن به زن و بچه حریص باشد. صفت پیامبر حریصٌ علیکم بود. اینقدر پیامبر دغدغه خلق را داشت خدا به او تسلی می‌داد «طه، ما أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لِتَشْقى‏» (طه/1و2) نفرستادیم که خودت را به زحمت بیاندازی. «لَعَلَّكَ باخِعٌ‏ نَفْسَك‏» (شعرا/3) جانت را گذاشتی که این مردم هدایت شوند. حرصی که انسان برای هدایت دیگران می‌خورد خوب است. منتهی این حرص برای جمع کردن و پول درآوردن و انبار کردن، بدترین چیزهاست.

روایت زیبایی هست که حضرت عیسی زهد خیلی فوق العاده‌ای داشت. همسر و خانه و فرزند نداشت. ساده‌ترین پیغمبرها در بی آلایشی و زاهد زندگی کردن بوده است. عمر طولانی هم نداشته است. در روایت داریم یکبار حضرت عیسی تنها به سیاحت می‌رفتند که کسی با او همسفر شد. او آدم حریصی بود. به محلی رسیدند، حضرت عیسی مشغول عبادت شدند. به او پولی دادند و فرمودند: غذایی تهیه کن با هم بخوریم. رفت و برگشت و سه تا نان خریده بود. حضرت عیسی از سه تا نان، یک نان را خورد. بعد که حضرت عیسی عبادتش تمام شد، فرمودند: چند تا نان بود؟ گفت: دو تا! حضرت فرمود: دو تا بود؟ گفت: بله. یکی را نگفت! بعد حرکت کردند. مقداری رفتند به گله آهویی رسیدند، حضرت عیسی(ع) یکی از این آهوها را شکار کردند و بخشی از این آهو را طبخ کردند و میل کردند. بقیه‌ی آهو را فرمودند: به اذن خدا زنده شو. چون یکی از معجزات حضرت عیسی زنده کردن مرده بود. زنده شد! حضرت عیسی به همسفرش فرمود: به خدایی که این معجزه را به تو نشان داد قسم می‌دهم، راستش را بگو که چند تا نان بود؟ گفت: دو تا بود. باز زیر بار نرفت. حریص حاضر است دروغ بگوید و دزدی بکند، خیانت بکند و اختلاس بکند. حضرت حرکت کردند، به دهکده‌ای رسیدند و دیدند سه تا شمش طلا آنجا افتاده است. حضرت عیسی فرمودند: ما دو نفر هستیم و این سه شمش طلا هست. یکی برای من و یکی برای شما، سومی را به کسی می‌دهیم که واقعیت را بگوید. چند تا نان بود؟ اینجا راستش را گفت. گفت: سه تا نان بود و من یکی را خورده بودم. حضرت عیسی فرمود: من احتیاجی به خشت طلا ندارم. هر سه تا برای تو، من این سه تا را به تو می‌بخشم. حضرت به راهشان ادامه دادند. آن بنده خدا نشسته بود که این خشت‌های طلا را چه کند، سه نفر رهگذر آمدند رد شوند. آن بنده خدا را کشتند که سه تا خشت طلا را بگیرند. همانجا سر او را بریدند. این سه نفر گفتند: ما گرسنه هستیم. به یکی از اینها گفتند: شما برو از دهکده نانی تهیه کن که وقتی برگشتی ما این خشت‌ها را با هم تقسیم کنیم. آن کسی که رفت نان تهیه کند، شیطان وسوسه‌اش کرد. گفت: بیا یک نقشه بریز. این نان‌ها را مسموم کن که اینها بخورند و بمیرند و هر سه خشت را برداری. بشر دنیا پرست همینطور است. این دو نفر هم با هم نقشه کشیدند. گفتند: وقتی نان را آورد، او را می‌کشیم و این سه خشت طلا را بین خودمان تقسیم می‌کنیم. آن بنده خدا نان را آورد و با او درگیر شدند و کشتند. بعد خسته شدند و از این نان مسموم خوردند. آنها هم افتادند و مردند. حضرت عیسی(ع) برگشتند و عبور کردند. دیدند چهار جنازه کنار این سه خشت طلا افتاده است. فرمودند: این نتیجه حرص دنیا است. حرص دنیا آدم را به کشتن می‌دهد و به مال دنیا نمی‌رساند.

حدیث داریم «الحریص محرومٌ» همه دنیا برای اینها باشد، می‌توانند بیش از یک لباس بپوشند؟ می‌توانند بیشتر از یک پرس غذا بخورند؟ چه بسا افراد پولدار اینقدر پرهیز دارند که از فقرا هم کمتر می‌خورند. آیت الله بهاءالدینی فرمودند: رزق و روزی داشتن نیست. رزق و روزی آن است که شما مصرف می‌کنی. تمام دلارها برای من! چه فایده دارد اگر گره‌ای باز نشود. حضرت علی(ع) یک درهمی را دست مبارکشان گرفتند و فرمودند: تا وقتی در دست من هستی هیچ خاصیت نداری. اگر رفتی و شکمی را سیر کردی و برهنه‌ای را پوشاندی و گره‌ای را باز کردی، دلی را شاد کردی به درد می‌خورد. ما چقدر داریم که خانه روی خانه، ملک روی ملک، ارز روی ارز انبار می‌کند. تمام صدمه‌هایی که بقیه می‌خورند بخاطر همین‌ها است. استفاده هم نمی‌کند. حتی حاضر نیست به نزدیکانش بدهد. آدم حریص محروم است. مثنوی می‌گوید:

بند بگسل باش و آزاد ای پسر *** چند باشی بند سیم و بند زر

کاسه‌ی چشم حریصان پر نشد *** تا صدف قانع نشد، پر دُر نشد

آب باران که به صدف می‌رسد، به همین مقدار آب قانع می‌شود و بسته می‌شود. چون قانع می‌شود خدا در وجودش تبدیل به دُرّ قیمتی می‌کند.    

گر بریزی بحر را در کوزه‌ای *** چند گنجد قسمت چند روزه‌ای

همه دریاهای عالم برای شما، بیش از یک لیوان آب می‌توانی بخوری؟ نمی‌توانی. برای چه اینقدر حرص می‌زنی؟ چه چیزی باعث شد حضرت آدم از بهشت دنیایی بیرون بیاید؟ حرص خوردن گندم. خدا فرمود: این باغ و بوستان در خدمت شما و حضرت حوّا باشد. همه چیز مباح است فقط به گندم نزدیک نشوید. ولی هر طرف که می‌آمد می‌گفت: این گندم چیست؟ شیطان او را وسوسه کرد، گفت: می‌دانی برای چه گفته است نخور؟ اگر بخوری همیشه باقی می‌مانی. در صورتی که دروغ می‌گفت. خوردن همان و بیرون رفتن و افتادن لباس از تن همان! حرص باعث شد که حضرت آدم(ع) از بهشت برین بیرون بیاید و هروقت حرص را زمین بگذاری دوباره به بهشت برمی‌گردی. قانع و راضی شدی به بهشت برمی‌گردی.

هرکه را جامه ز عشقی چاک شد *** او ز حرص و عیب کلی پاک شد

اگر از خدا بخواهیم عشق به خدا، عشق به اهل‌بیت، عشق به آخرت یک ذره در وجود ما بیاید، یک ذره باور کردن معاد، کافی است برای اینکه انسان متحول و منقلب شود. امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: «من ایقن بالخلف جاد بالعطیه» اگر بدانیم کار خیر بکنیم و مشکلی را حل کنیم، چندین برابر خدا در دنیا به ما عطا می‌کند، ما راحت انفاق و احسان می‌کنیم. امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: «عزَّ         من قنع ذلّ من طمع» هرکس راضی و قانع بود، عزیز شد. دست به آدم‌های بی انصاف دراز نکرد. عزیز است کسی که قانع است. اگر کسی عزت می‌خواهد در قناعت است. کسی که طمّاع و حریص است ذلیل و خوار است. اگر انسان حریص بر خدمات است خوب است. خیررسانی خوب است. افرادی که کارآفرین هستند و تولید می‌کنند، حرص در تولید دارد، حرص در اشتغال زایی دارد خوب است اما جمع کردن مال بد است. اکثر افراد ثروتمند جمع می‌کنند، تشریفات و تجملات و مد گرا هستند، ماشین دو میلیاردی دارند. ماشین دو میلیاردی چند تا پراید می‌شود؟ چند نفر می‌توانند کسب و کار راه بیاندازند؟ 

یکی از آشفته‌گری‌هایی که در مملکت و بازار ما هست وجود نقدینگی‌های فراوان است. پول‌های سرگردان که نمی‌دانند چه کار کنند. تا می‌گویند: سکه، سریع سکه ثبت نام می‌کند. تا می‌گویند: ملک گران می‌شود ملک می‌خرد. کار خیر کنید، کار تولیدی راه بیاندازید. چه لذتی دارد انسان برای یک نفر که در فقر مطلق است شغل ایجاد کند و دلی را شاد کند. طمع باعث شده یک عده اینقدر در فشار باشند و یک عده اینقدر جمع کنند. روایت داریم یک نفر مهمان حضرت علی شد و دید حضرت نان جو سبوس دار می‌خورند. گاهی حضرت یک پیراهن داشتند و پیراهن را تکان می‌دادند تا خشک شود و نماز می‌روند پیراهن داشته باشند. مهمان دید حضرت نان جو سبوس‌دار می‌خورد. داد زد! گفت: یک آدم با انصاف پیدا نمی‌شود، سبوس‌ها را بگیرد و حضرت نان جو بدون سبوس بخورد؟ فضّه آمد گفت: شما داد و فریاد نکن. خود آقا اجازه نمی‌دهد. بعد حضرت تبسم کردند و فرمودند: این بهتر است. من ساده‌ترین غذا را با سبوس می‌خورم هم نفس مرا رام می‌کند و مؤمنان هم از من پیروی می‌کنند و می‌گویند: رهبر ما چنین است. ساده‌ترین لباس و خانه را دارد. آدمی که خانه و لباس آنچنانی دارد قهراً بر دیگران تفاخر می‌کند. ولی آدمی که کم دارد دیگر تفاخر ندارد و تواضع می‌کند. بزرگی فرمایش خوبی داشت، می‌فرمود: مسئولین باید به اندازه رده پایین مملکتی با مردم زندگی کنند نه بالا شهری و تجملات داشته باشند. می‌فرمود: مردم ما اگر دلشان نمی‌آید به فقرا کمک کنند، لااقل زندگی‌شان را ساده‌تر برگزار کنند که دل این همه فقرا را نشکنند.

شریعتی: چند سال پیش مقام معظم رهبری یک هشداری برای تجمل‌گرایی و اشرافی‌گری دادند که امروز داریم تبعات آن را می‌بینیم. یکوقتی ایشان تذکر دادند ماشین‌های مدل بالا در خیابان چقدر حسرت و آه در دل مردم به وجود آورد.

حاج آقای فرحزاد: همینطور است. دل شکستن‌ها اثر وضعی دارد. به نزدیکان خودت کمک کن! روایت داریم فرزند آدم پیر می‌شود و دو چیز در او جوان می‌شود. هرچه آدم پیر می‌شود حرص او بیشتر می‌شود. یکی هم آرزوهای دراز است. در حالات یکی از عرفا نوشته بودند، هرکسی موعظه قشنگی می‌کرد خوب گوش می‌داد. گفتند: چطور گوش می‌دهی؟ گفت: درباره‌ی یکی از بزرگان نقل می‌کنند من خیلی موعظه شنیدم، ولی کلام یک کنیز و خادمه‌ای که یک حرف حسابی زد، مهر و محبت و حرص دنیا را از من دور کرد. گفتند: چطور؟ گفت: من مهمان کسی شدم، خادمه‌ای داشت. مقداری نان جو با آب گوارا آورد. پذیرایی مختصری کرد و گفت: اگر یک آب گوارایی بود خوردی و یک نان جو ساده‌ای بود خوردی، تن سالم و امنیت داری، احتیاج به کسی نداری، دیگر خاک بر سر دنیا که اینقدر جوش دنیا و حرص و تجملات دنیا را بخوری. انسان اگر قانع باشد به اقل چیز قانع است و اگر قانع نباشد همه دنیا را هم بدهند حریص تر می‌شود. اگر شما سلامتی داری، اینقدر آدم ثروتمند هست که ده نوع مریضی دارد. اگر خدا تن سالم داده، امنیت داده، راحتی و خوشی داری، اگر کمترین حداقل را می‌نوشی و می‌خوری و شاداب و سرحال هستی، خاک بر سر دنیا که اینقدر غصه دنیا را بخوریم. این جمله این کنیز مهر دنیا را از من بیرون کرد و آرام و قانع شدم. امام سجاد می‌فرماید: خدایا به تو پناه می‌برم از هیجان حرص، حرص حریص‌ها و طمع طماع‌ها. انشاءالله در کسب کمالات و خیر رساندن به دیگران حریص باشیم.

شریعتی: امروز صفحه 382 قرآن کریم، آیات 56 تا 63 سوره مبارکه نمل را تلاوت خواهیم کرد.

«فَما كانَ‏ جَوابَ‏ قَوْمِهِ‏ إِلَّا أَنْ قالُوا أَخْرِجُوا آلَ لُوطٍ مِنْ قَرْيَتِكُمْ إِنَّهُمْ أُناسٌ يَتَطَهَّرُونَ «56» فَأَنْجَيْناهُ وَ أَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ قَدَّرْناها مِنَ الْغابِرِينَ «57» وَ أَمْطَرْنا عَلَيْهِمْ مَطَراً فَساءَ مَطَرُ الْمُنْذَرِينَ «58» قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ سَلامٌ عَلى‏ عِبادِهِ الَّذِينَ اصْطَفى‏ آللَّهُ خَيْرٌ أَمَّا يُشْرِكُونَ «59» أَمَّنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ أَنْزَلَ لَكُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَنْبَتْنا بِهِ حَدائِقَ ذاتَ بَهْجَةٍ ما كانَ لَكُمْ أَنْ تُنْبِتُوا شَجَرَها أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ يَعْدِلُونَ «60» أَمَّنْ جَعَلَ الْأَرْضَ قَراراً وَ جَعَلَ خِلالَها أَنْهاراً وَ جَعَلَ لَها رَواسِيَ وَ جَعَلَ بَيْنَ الْبَحْرَيْنِ حاجِزاً أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ «61» أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ وَ يَجْعَلُكُمْ خُلَفاءَ الْأَرْضِ أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ قَلِيلًا ما تَذَكَّرُونَ «62» أَمَّنْ يَهْدِيكُمْ فِي ظُلُماتِ الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ مَنْ يُرْسِلُ الرِّياحَ بُشْراً بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ تَعالَى اللَّهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ «63»

ترجمه: ولى پاسخ قومش جز اين نبود كه گفتند: خاندان لوط را از شهرتان بيرون كنيد، زيرا آنان مردمى هستند كه پاكيزگى مى‏جويند. پس ما لوط و خانواده‏اش را نجات داديم، جز زنش را كه (به خاطر انحراف) مقدّر كرده بوديم از بازماندگان (و هلاك شدگان در آن شهر) باشد. سپس بارانى (از سنگ) بر سر آنها باريديم (و همگى زير آن دفن شدند) و چه بد است باران انذار شدگان. بگو: سپاس براى خداست و سلام بر آن بندگانش، كه آنان را برگزيد. آيا خدا بهتر است يا آنچه را كه شريك قرار مى‏دهند؟ كيست كه آسمان‏ها و زمين را آفريد؟ و از آسمان براى شما آب فرستاد، پس به وسيله‏ى آن، باغ‏هايى بهجت‏انگيز رويانيد؛ كار شما نبود كه درختانش را برويانيد، آيا معبودى با خداست؟ (نه) بلكه آنان قومى منحرفند. كيست كه زمين را قرارگاهى ساخت و در آن، رودها قرار داد، و براى آن، كوه‏ها را (مانند لنگر) ثابت و پابرجا قرار داد و ميان دو دريا (شور و شيرين) مانعى قرار داد (كه مخلوط نشوند). آيا معبودى با خداست؟ (نه) بلكه اكثر آنان نمى‏دانند.كيست كه هرگاه درمانده‏اى او را بخواند، اجابت نمايد و بدى و ناخوشى را برطرف كند، و شما را جانشينان (خود در) زمين قرار دهد؟ آيا با خداوند معبودى است؟ چه كم پند مى‏پذيريد. كيست كه شما را در تاريكى‏هاى خشكى و دريا (به وسيله‏ى ستارگان) هدايت مى‏كند، و كيست كه بادها را پيشاپيش (باران) رحمتش به عنوان بشارت مى‏فرستد، آيا معبودى با خداست؟ خداوند برتر است از آن چه براى او شريك قرار مى‏دهند. 

شریعتی: «أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ» انشاءالله همه ما به مقام اضطرار برسیم که باید آقای ما امام زمان(عج) تشریف بیاورند و گره از مشکلات همه ما باز کنند.  از فضیلت     ذکر بلند صلوات بر محمد و آل محمد بگویند و بعد هم اشاره قرآنی امروز را بشنویم. 

حاج آقای فرحزاد: چهار ذکر است که برترین ذکرهاست، تسبیح «سبحان الله»، تحمید «الحمدلله» تهلیل «لا اله الا الله» که شاید افضل ذکرها باشد. تکبیر «الله اکبر» تسبیحات اربعه که موقع خوابیدن مستحب است یکبار گفته شود. رکعت سوم و چهارم نماز هم یکبار واجب است و مستحب است سه بار بگویند و حدیث داریم میزان حسنات را خیلی سنگین می‌کند. امام صادق(ع) فرمودند: ثواب چهار ذکر مهم «سبحان الله، الحمدلله، لا اله الا الله، الله اکبر»  را می‌دهند به کسانی که بر محمد و آل محمد صلوات بفرستند.

آیه 62 که تلاوت شد «أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ وَ يَجْعَلُكُمْ خُلَفاءَ الْأَرْضِ أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ قَلِيلًا ما تَذَكَّرُونَ» افرادی که مضطر می‌شوند یعنی از همه جا می‌برند، واقعاً دل شش دانگ متوجه خدا شود، اجابت خدا بالای سرشان می‌آید. مضطر واقعی هم امام زمان(ع) است وقتی که خدا تدبیر میکند ظهور واقع شود، از صمیم دل آقا این آیه را می‌خوانند و به خدا پناهنده می‌شوند و خدای متعال ظهور حضرت را اذن می‌دهند. یکی از دلایلی که دعا مستجاب نمی‌شود این است که ما به اضطرار صد در صد نرسیدیم. کسی که دل شکسته می‌شود و از همه می‌برد ارتباطش با خدا وصل می‌شود. جالب است خدا در ادامه می‌فرماید: «وَ يَجْعَلُكُمْ خُلَفاءَ الْأَرْضِ» یعنی وقتی مضطر می‌شوی و پیوندت با خدا محکم می‌شود شما نماینده خدا می‌شوی. خلیفه در روی زمین می‌شوی. انسان نمودار موحد واقعی می‌شود. بعد می‌فرماید: آیا می‌توانی خدای دیگری با خدا بگیری؟ چرا کم تذکر پیدا می‌کنی؟

شریعتی: دیروز حرم حضرت معصومه(س) مشرف بودیم. برنامه را با حضور مخاطبان عزیزمان و جمعی از مردم شریف شهر مقدس قم و زوار شریف حضرت معصومه در شبستان امام خمینی برگزار کردیم. قرار گذاشتیم به 110 نفر از دخترخانم‌هایی که در آن جلسه حاضر هستند و امسال به سن تکلیف رسیدند، هدایایی به رسم یادبود تقدیم کنیم. فرم‌های ثبت‌نام توزیع شد، اسامی را فردا در سایت سمت خدا قرار خواهیم داد. ادامه فرمایشات شما را می‌شنویم.

حاج آقای فرحزاد: نعمت‌های بزرگی خدای متعال به ما مرحمت کرده که یکی شهر مقدس قم است که در روایت داریم حرم ما اهل‌بیت است. سرزمین قم و خاک قم جذابیت فوق العاده‌ای دارد. وجود حضرت معصومه(س) که اهل‌بیت لطف کردند این بانو اینجا باشد به قصد زیارت برادر آمدند و آنجا مریض شدند و ماندند. ما امامزاده خیلی داریم ولی امامزاده‌ای که تبلیغ و تعریف و ستایش فوق العاده شده باشد و چندین امام مردم را به زیارت او سوق بدهند، کم داریم. مثل حضرت عبدالعظیم، یکی حضرت معصومه است که زیارت او یا معادل بهشت است یا بهشت را واجب می‌کند. چند امام فرمودند: زیارت این حضرت با معرفت بهشت را واجب می‌کند. ما سه تا امامزاده داریم حضرت علی اکبر، حضرت ابالفضل و حضرت معصومه که زیارت اینها را امام معصوم فرمودند. امام هشتم فرمودند: کسی که حضرت معصومه را در قم زیارت کند مرا زیارت کرده است. چون قم از نظر منطقه‌ای مرکز مملکت ما هست، دسترسی به آن راحت‌تر است. لذا همت بگمارند، هم مسجد مقدس جمکران و هم زیارت حضرت فاطمه، یکی از امیدواری‌هایی که دل مرا آرام کرده، این توسلی که به حضرت معصومه داریم و رفقای ما دارند، زیارتنامه ایشان را قرائت می‌کنند قطعاً امید ما این است که حضرت معصومه شفاعت ما را می‌کنند. «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنة، فان لک عند الله» کریم یعنی کسی که کسی را از در خانه‌اش برنمی‌گرداند. کسی را نا امید برنمی‌گرداند. امام صادق(ع) فرمودند: به شفاعت او تمام شیعیان عالم می‌توانند به بهشت بروند. تقاضا می‌کنم در مملکت ما نگذارید کسی داغ حرم حضرت رضا، حضرت معصومه و جمکران بر دلش بماند.

با این گرانی ارز مقداری رفتن به سفر کربلا مشکل شده است، من از زوار اولی‌هایی که همراه شما بودند عذرخواهی می‌کنم بخاطر بحران امنیتی که در عراق ایجاد شد، کاظمین و سامرا نرفتند. ولی سفر قم و سفر مشهد الرضا راحت و ارزان است. در فامیل و بستگان هرکس را می‌شناسید بفرستید و اگر نتوانستید خیریه حضرت خدیجه(س) تا به حال بیست هزار زائر را به قم آوردیم. اسکان و پذیرایی زوار با ما هست، نفری چهل هزار تومان، عزیزانی که می‌توانند یک ماشین، ده نفر، هرچقدر می‌توانند بانی شوند. چقدر این زوار خوشحال می‌شوند و گریه می‌کنند.

شریعتی: یقیناً دعای آنها گره‌های بزرگی را از مملکت ما باز خواهد کرد.

حاج آقای فرحزاد: خیلی از بلاها را دفع می‌کند و خیلی دعاهایی که در حق ما می‌کنند مستجاب می‌شود. ما با آستان مقدس مشهد هماهنگی کردیم، معاون امداد تولیت آستان مشهد، با دویست هزار تومان می‌شود یک نفر را به مشهد آورد. انشاءالله عزیزان در سایت برنامه سمت خدا شماره حساب‌ها را ببینند و یا پیامک بدهند و کمک کنند و دیگر کسی نباشد که به مشهد و قم نرفته باشد.

این هفته گرامیداشت حاج آقا رحیم ارباب هست که واقعاً شخصیت فوق‌العاده‌ای بودند. از علمای برجسته شهر اصفهان بودند و شهر ایشان زیارتگاه است. حاج آقا رحیم ارباب در زهد و تقوا بسیار فوق العاده بودند. در حالات ایشان نوشتند که ایشان فرمود: من چهل سال با این زبانم غیبت نکردم و دروغ نگفتم. بعد از وادی السلام ما قبرستانی مثل تخت فولاد اصفهان نداریم. انبیاء هستند، اولیاء و عرفای برحسته هستند. شهدای محراب مثل اشرافی اصفهانی هستند. فرمود: با چشمم به نامحرم نگاه نکردم. ایشان اینقدر زاهد و خیرخواه و دلسوز دیگران بودند. می‌فرمودند: باران فراوانی در اصفهان آمد و سیل راه افتاد. ایشان حس کردند همسایه دارد آسیب می‌بیند. رفتند دیدند اینها بیرون آمدند و سقف خانه‌شان چکّه می‌کند. اینها را به منزل خودشان آوردندو بعد سقف پایین ریخت. با اینکه یک اتاق بزرگ داشتند، نصفش را در اختیار اینها گذاشتند، یک پرده زدند و اینها را چند وقت نگه داشتند تا خانه آنها تعمیر شود و هزینه کردند و بعد اینها را بردند. در خیر رساندن به دیگران خیلی فوق‌العاده بودند. ایشان با مرحوم قشقایی همزمان بودند. 

شریعتی: رحمت و رضوان خدا بر علمایی که حق بزرگی بر گردن ما دارند. دوستانی که اصفهان هستند سر مزار ایشان مشرف شوند. اسامی دخترخانم‌هایی که همنام حضرت خدیجه هستند و قبلاً ثبت نام کردند فردا در سایت ما قرار خواهد گرفت. دخترخانم‌هایی که دیروز ثبت‌نام کردند و به سن تکلیف رسیده بودند هم بعداً اطلاع رسانی خواهیم کرد.

حاج آقای فرحزاد: چون روز دختر هم هست پیغمبر ما اهتمام ویژه داشتند. البته همه فرزندان     را باید تکریم کرد ولی دختر چون دلش نازک است، احساس و عاطفه فوق‌العاده دارد. انشاءالله خدا به همه عزیزانی که آرزوی دختر دارند، مرحمت کند. در روایت داریم از سعادت خانم این است که اولین فرزندش دختر باشد. روایت دیدم که خدا به حضرت ابراهیم(ع) دو تا پسر مرحمت کرد. حضرت ساره(س) فرزند نداشت. فرزند پیغمبر بود و خیلی محترم بود ولی اولاد نداشت، بعد خدا از حضرت هاجر به او اسماعیل را داد. بعد هم خدا به حضرت ساره حضرت اسحاق را داد. دو تا پسر داشت و دختر نداشت، آرزو کرد. گاهی در خانم‌ها می‌گویند: ما خیلی دوست داریم که خدا به ما دختر بدهد و در تشییع جنازه ما گریه کند و رحمت خدا را جذب کند. حدیث است حضرت ابراهیم دو پسر     داشت، گفت: خدایا به من دختری بده که بعد از مردن من به یاد من باشد و برای من گریه کند. پسر نعمت است و باید حفظش کند و دختر شما را حفظ می‌کند. 

خدایا تو را قسم می‌دهیم به مولود این ایام آقا علی بن موسی الرضا و حضرت فاطمه معصومه، رفع هم و غم و گرفتاری از همه گرفتارها به فضل و کرمت بفرما. قلب امام زمان از ما راضی و فرجش را نزدیک و ما را جزء بهترین یارانش قرار بده. خدایا مرض‌های روحی و جسمی را به زودی شفای عاجل عنایت بفرما. به آنهایی که همسر ندارند، شغل ندارند و مسکن ندارند، فرزند ندارند، به حق علی بن موسی الرضا به همه مرحمت بفرما به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.

شریعتی: زندگی چیز دیگری شده است تا به نامت رسیده‌ایم حسین، عشق سوغات کربلاست اگر مزه‌اش را چشیده‌ایم حسین!

«والحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمدٍ و آله الطاهرین»

صوت : 25 تیر 97 - سیری در صحیفه سجادیه امام زین العابدین علیه السلام

ویدیو : 25 تیر 97 - سیری در صحیفه سجادیه امام زین العابدین علیه السلام