کربلایی مجتبی حجتی

ماه رجب؛ ماه خدا
تقویم و اعمال ماه رجب
رجب یکی از سه ماه بزرگ عبادت و بندگی خداست، یعنی ماه رجب به ماه شعبان و بعد از آن به ماه مبارک رمضان منتهی می‌شود که این سه ماه الهی در عبودیت و بندگی بسیار مهم است، این که شروع ماه بندگی خداوند با ماه رجب است، نشان از جایگاه ممتاز این ماه در برابر ماه‌های دیگر دارد.نکته دیگر درباره اهمیت ماه رجب این است که این ماه یکی از ماه‌های حرام است، همان طور که می‌دانید غیر از ماه رجب، ماه‌های ذی‌القعده، ذی‌الحجه و محرم نیز جز ماه‌های حرام به حساب می‌آیند، به طوری که این سه ماه به طور متوالی قرار گرفته‌اند، اما ماه رجب به طور جداگانه به عنوان ماه حرام محسوب می‌شود، لذا حکایت از اهمیت خاص رجب دارد.
امام جعفر صادق علیه‌السلام می‌فرماید: [اول ماه رجب همان روزی است که حضرت نوح علیه‌السلام تمام مؤمنین و بندگان خدا و حیوانات را به کشتی راه داد]، همچنین امام یاران خود را به روزه گرفتن اول ماه رجب توصیه کردند .
مشروح تقویم و اعمال ماه رجب بنا بر منابع دینی به شرح زیر است:
روز اول:  مطابق بعضى از روایات، روز ولادت امام محمد باقر  (علیه السلام) در سال 57 هجرى.
روز سوم:  روز شهادت امام على النقى  (علیه السلام) در سال 254 هجری.
روز دهم:  روز ولادت امام محمد تقى  (علیه السلام) طبق بعضى از روایات.
روز سیزدهم:  روز ولادت امیر مومنان على بن ابى طالب  (علیه السلام)  در داخل کعبه؛ 12 سال قبل از بعثت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم).
روز پانزدهم:  مطابق برخى از نقل‌ها، روز وفات حضرت زینب کبری  (سلام الله علیها ) در سال 63 هجرى.
روز هجدهم:  روز وفات جناب ابراهیم، فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم).
روز بیست و پنجم:  روز شهادت امام موسى بن جعفر  (علیه السلام)  در سال 183 هجرى.
روز بیست و ششم:  مطابق روایتى، روز وفات حضرت ابوطالب  (علیه السلام) .
روز بیست و هفتم:  بعثت پیامبر گرامى اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم).
ماه رجب و ماه‌هاى شعبان و رمضان، از ماه‌هاى بسیار پرفضیلت هستند و از تعبیرات بعضى از روایات این‌گونه برمى‌آید که ماه رجب در میان این سه ماه، امتیاز خاصى دارد؛ تا آنجا که ماه رجب [ماه خدا] نامیده شده و ماه شعبان [ماه پیامبر] و ماه مبارک رمضان [ماه امت]
ماه رجب یکى از ماه‌هاى حرام است که آغاز و ادامه جنگ در آن با دشمنان اسلام حرام است (مگر جنگ دفاعى) و جنایات نیز در این ماه‌ها (ماههاى حرام)دیه سنگین‌ترى دارد.
پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) ماه رجب را [ماه أصَبّ] نامیده‌اند زیرا رحمت خدا در این ماه بر امت فرو مى‌ریزد.
از روایات متعددى که درباره روزه‌هاى ماه رجب ـ حتى یک روز از آن ـ وارد شده است، اهمیت فوق‌العاده این ماه و عبادت و خودسازى در آن کاملا روشن مى شود که در اینجا به گوشه‌اى از آن اشاره مى‌شود:
1ـ مرحوم [شیخ صدوق] به سند معتبر از امام صادق  (علیه السلام)  نقل مى‌کند که یکى از یاران آن حضرت در اواخر ماه رجب خدمتشان رسید. چون نظر مبارک امام  (علیه السلام)  به او افتاد، فرمودند: آیا در این ماه روزه گرفته‌اى؟ عرض کرد: نه. فرمودند: آن قدر ثواب از تو فوت شده است که اندازه آن را کسى جز خدا نمى‌داند. این ماه، ماهى است که خداوند آن را بر سایر ماه‌ها برترى بخشیده و احترام آن را عظیم شمرده و براى روزه داشتن آن، پاداش‌هاى مهمى قرار داده است. آن مرد عرض کرد: آیا اگر در بقیه این ماه روزه بدارم، به بخشى از ثواب مى‌رسم؟ امام  (علیه السلام)  فرمودند: آرى. سپس ثواب‌هاى مهمى براى کسى که فقط روز آخر ماه یا دو روز آخر ماه یا سه روز آخر ماه را روزه بدارد، بیان فرمودند؛ مانند نجات از سکرات مرگ، عذاب قبر و لغزش بر صراط و شداید قیامت و نایل شدن به برائت و...